Opublikowano 25 września, 2025
Cynk zaliczany jest do mikroelementów, gdyż zapotrzebowanie organizmu na ten pierwiastek jest znacznie mniejsze w porównaniu z makroelementami. Jednak jak dobrze wiemy mikroelementy są niezbędne do naszego prawidłowego funkcjonowania. Udział cynku w utrzymaniu homeostazy organizmu jest niezaprzeczalny, m. in. ze względu na jego obecność w ok. 80 enzymach odpowiadających za przemiany metaboliczne oraz wpływ na produkcję hormonów, syntezę kwasów nukleinowych i biosyntezę białek. Wszystkie te elementy odnoszą się do działania cynku na poziomie komórkowym, co może być trudne do dostrzeżenia w większej skali. Jednak gdy spojrzymy na organizm jako całość niedobór cynku może manifestować się m. in. utratą apetytu, spadkiem odporności, zmianami skórnymi, osłabieniem włosów, zahamowaniem wzrostu.
Rola cynku w organizmie
Organizm każdego młodego człowieka rozwija się bardzo intensywnie, a zapotrzebowanie na witaminy i minerały jest większe niż u dorosłego człowieka. Dlatego w codziennej diecie dzieci i młodzieży nie powinno zabraknąć cynku. Potrzebny jest im do prawidłowego wzrostu, gdyż wspomaga mineralizację kości. Chroni ich organizm przed infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi, grzybiczymi, co jest niezwykle ważne w dużych skupiskach ludzi, a takim miejscem jest szkoła. Cynk wzmacniając odporność organizmu pozwala na skuteczną ochronę przed drobnoustrojami. Zapewniając właściwy poziom cynku w organizmie najmłodszych dbamy o zdrowy stan ich skóry, włosów, paznokci.
Oprócz tego cynk pomaga w gojeniu ran, walce z problemami skórnymi np. trądzikiem, które często dotyczą młodych osób. Udział cynku w produkcji hormonów powoduje, iż jest on niezbędny w prawidłowym procesie dojrzewania młodych ludzi. Kolejnym ważnym czynnikiem jest wpływ cynku na mózg, gdyż wspomaga on przekaźnictwo synaptyczne, czyli najprościej mówiąc wpływa na myślenie. Przy niedoborach cynku dochodzi do pogorszenia pamięci, może pojawić się apatia bądź stany depresyjne.
Jakie jest zapotrzebowanie dzieci na cynk?
Dzienne zapotrzebowanie na cynk zależne jest od wieku.
- Dzieci do lat trzech – 3 mg.
- Od 4 do 9 lat – 5 mg.
- Od 10 do 12 lat – 8 mg.
- Po 12 roku życia zapotrzebowanie u dziewcząt wynosi 9 mg, u chłopców 11 mg.
Warto w diecie dzieci i młodzieży uwzględnić źródła cynku jakimi są: pestki dyni, migdały, orzechy, gorzka czekolada, które mogą pełnić funkcję przekąsek w szkole. Natomiast do przygotowywania posiłków włączmy produkty bogate w cynk, takie jak: kasza gryczana, jaja, tłuste sery np. ementaler czy brie, ryby, ostrygi i owoce morza, pieczywo razowe, chude mięso, masło orzechowe. Jednocześnie pamiętajmy, iż przyswajanie cynku utrudnia cukier, a więc również słodycze, które warto ograniczyć w diecie dzieci i młodzieży.
Zobacz też: Jakie produkty zawierają Omega 3
Objawy niedoboru cynku u dzieci
Objawy niedoboru cynku u dzieci to:
- Częste przeziębienia i infekcje z powodu osłabionego układu odpornościowego
- Biegunka
- Utrata apetytu
- Wysypki
- Owrzodzenia na skórze lub w oczach
- Utrata włosów
- Powolny lub zahamowany wzrost
- Powolne gojenie się ran
- Krótki czas koncentracji uwagi
- Trudności w uczeniu się
- Słaba pamięć
Młodzież jest szczególnie narażona na niedobór cynku, ponieważ przechodzi szybki wzrost i często nie zwraca uwagi na zdrowe odżywianie.
Kiedy moje dziecko potrzebuje cynku? I w jakich ilościach?
Cynk jest ważny na wszystkich etapach rozwoju dziecka. Gdy dziecko ma około 6 miesięcy, można zacząć podawać mu pokarmy stałe zawierające cynk. Dzieci w wieku od 7 do 24 miesięcy potrzebują 3 mg cynku dziennie.
Kiedy moje dziecko zacznie spożywać pokarmy stałe, jak mogę się upewnić, że otrzymuje wystarczającą ilość cynku?
Ważne jest, aby wybierać pokarmy zawierające cynk. Przykłady pokarmów z cynkiem to:
- Ziarna zbóż wzbogacone w cynk (np. płatki zbożowe dla niemowląt wzbogacone w cynk)
- Mięso (np. wołowina lub wieprzowina)
- Nabiał (na przykład jogurt lub ser)
- Ikra ryb (na przykład flądra)
- Skorupiaki (na przykład ostrygi lub kraby)
- Rośliny strączkowe (np. fasola)
Pokarmy zawierające cynk są szczególnie ważne dla niemowląt karmionych wyłącznie mlekiem matki. Poziom cynku w mleku matki jest wysoki po urodzeniu i spada w ciągu pierwszych 6 miesięcy. Po 6. miesiącu życia należy wprowadzać pokarmy zawierające cynk, aby zaspokoić potrzeby żywieniowe.
Warto przeczytać:
[pt_view id=”9a431ad51c”]
[pt_view id=”b200e9chjr”]
[pt_view id=”5a43cfcaep”]
[pt_view id=”2f04875w2u”]
Serwis cynek.pl ma charakter edukacyjny. Mimo, że redakcja dokłada wszelkich starań co do jakości merytorycznej przedstawianych treści, wszelkie informacje nie stanowią porady medycznej i nie zastąpią wizyty u lekarza. Z tego powodu redakcja i wydawca serwisu nie mogą ponieść odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie, gdyż nie prowadzi konsultacji medycznej w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.