Jak odróżnić infekcję wirusową od bakteryjnej?

Układ oddechowy wyścieła błona śluzowa, która spełnia wiele biologicznych funkcji. Jest też głównym powodem, dla którego układ oddechowy jest najbardziej podatny na kontakt z wirusami i bakteriami. Liczba infekcji zawsze rośnie w sezonie jesienno-zimowym. Przebywamy w źle wietrzonych pomieszczeniach, w dużych skupiskach ludzi, nietrudno jest o wychłodzenie organizmu i narażenie układu oddechowego na atak patogennych mikroorganizmów. Co różni infekcje bakteryjne od wirusowej?

Najczęstszymi infekcjami górnych dróg oddechowych są przeziębienie i grypa. Te pojęcia są często mylnie używane naprzemiennie. Przeziębienie to dolegliwość wywołane przez bakterie. Grypę natomiast powodują wirusy.

Czym się różni bakteria od wirusa?

Bakterie i wirusy mogą powodować wiele powszechnych infekcji. Ale jakie są różnice między tymi dwoma rodzajami organizmów zakaźnych? Bakterie to mikroorganizmy złożone z pojedynczej komórki. Są bardzo różnorodne i mogą mieć wiele różnych kształtów i cech strukturalnych.

Bakterie mogą żyć w prawie każdym możliwym środowisku, w tym w ludzkim ciele lub na nim. Tylko kilka rodzaji bakterii powoduje infekcje bakteryjne u ludzi. Bakterie te określa się mianem bakterii chorobotwórczych.

Czym są wirusy?

Wirusy to inny rodzaj drobnych mikroorganizmów, chociaż są nawet mniejsze niż bakterie. Podobnie jak bakterie, są bardzo różnorodne i mają różnorodne kształty i cechy.

Wirusy są pasożytami. Oznacza to, że wirusy potrzebują żywych komórek lub tkanek, w których mogą funkcjonować. Wirusy mogą atakować komórki twojego ciała, wykorzystując składniki komórek do wzrostu i rozmnażania. Niektóre wirusy zabijają nawet komórki gospodarza w ramach ich cyklu życiowego.

Wspólne objawy infekcji bakteryjnych i wirusowych

Infekcje bakteryjne i wirusowe mają wiele wspólnych objawów, dlatego często trudno je rozróżnić. Oba typy infekcji są wywoływane przez drobnoustroje i przenoszone przez takie czynniki, jak:

• Kaszel i kichanie.
• Kontakt z zarażonymi ludźmi, zwłaszcza poprzez całowanie i seks.
• Kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami, żywnością i wodą.
• Kontakt z zakażonymi stworzeniami, w tym zwierzętami domowymi, zwierzętami gospodarskimi i owadami, takimi jak pchły i kleszcze.

W całej historii miliony ludzi umierały z powodu chorób, takich jak dżuma dymienicza lub czarna śmierć wywoływana przez bakterie Yersinia pestis oraz ospa, która jest wywoływana przez wirus ospy. W ostatnim czasie infekcje wirusowe były odpowiedzialne za dwie główne pandemie: epidemię „hiszpańskiej grypy” w latach 1918-1919, która zabiła 20-40 milionów ludzi oraz trwającą epidemię HIV / AIDS, która w samym 2013 roku zabiła około 1,5 miliona ludzi na całym świecie.

Infekcje bakteryjne i wirusowe mogą powodować podobne objawy, takie jak kaszel i kichanie, gorączka, stany zapalne, wymioty, biegunka, zmęczenie i skurcze – wszystkie te sposoby układ odpornościowy próbuje pozbyć się organizmów zakaźnych. Jednak infekcje bakteryjne i wirusowe są odmienne pod wieloma innymi ważnymi względami, w większości z powodu różnic strukturalnych organizmów i sposobu, w jaki reagują na leki.

Jak odróżnić infekcję bakteryjną od wirusowej (grypę od przeziębienia?)

Najnowsze dane wskazują, że nawet 90% wszystkich infekcji górnych dróg oddechowych posiada podłoże wirusowe. Typowe objawy wirusowej infekcji dróg oddechowych obejmują stan podgorączkowy, katar, kaszel, ból gardła czy pogorszone samopoczucie, a symptomy te mogą utrzymywać się od 7 do 14 dni.

Infekcje bakteryjne posiadają z reguły cięższy przebieg. Początek objawów jest nagły, temperatura ciała jest znacznie wyższa i trwa dłużej niż w przypadku przeziębienia, zaś ich oznaki mogą utrzymywać się do 10 dni i nie wykazywać przy tym tendencji malejącej. Sytuacje takie zazwyczaj (a u dzieci – na pewno) powinny wymagać niezwłocznej konsultacji lekarskiej i wdrożenia terapii farmakologicznej, często przy pomocy antybiotyków.

Objawy infekcji wirusowej

Typowe infekcje wirusowe, takie jak infekcja górnych dróg oddechowych, można zwykle wykryć przez katar, kaszel, niską gorączkę, ból gardła i trudności ze snem. Żadne antybiotyki ani leki przeciwwirusowe nie mogą przyspieszyć powrotu do zdrowia po przeziębieniu.

Warto zauważyć, że w porównaniu z dorosłymi infekcje górnych dróg oddechowych u dzieci mogą trwać dłużej (do 14 dni) i występować częściej (średnio sześć do ośmiu na rok).

Grypa jest chorobą wirusową, która może powodować wiele takich samych objawów, ale często towarzyszy jej silny ból ciała i podwyższona gorączka. W przeciwieństwie do infekcji górnych dróg oddechowych, czas trwania grypy – jeśli zostanie wykryty w ciągu pierwszych 48 godzin choroby – można skrócić za pomocą leków przeciwwirusowych.

Dawka szczepionki przeciw grypie (lub dwie dawki w odstępie miesiąca u małego dziecka otrzymującego szczepionkę przeciw grypie po raz pierwszy) podawana na początku każdego „sezonu grypowego” może pomóc w zapobieganiu zakażeniom grypowym.

Objawy infekcji bakteryjnej

W niektórych przypadkach bardziej martwimy się, że infekcja może być spowodowana infekcją bakteryjną. Infekcje bakteryjne mogą być wynikiem „wtórnej infekcji” (co oznacza, że ​​wirus zapoczątkował proces, ale za nim podążyła bakteria), gdy:

• Objawy utrzymują się dłużej niż oczekiwane 10-14 dni.
• Gorączka jest wyższa niż można by się spodziewać przy infekcji wirusowej.
• Gorączka utrzymuje się przez kilka dni choroby i nie spada.

Zapalenie zatok, infekcje ucha i zapalenie płuc to częste przykłady wtórnych infekcji. Na przykład katar utrzymujący się dłużej niż 10-14 dni może być infekcją zatok, którą najlepiej leczyć antybiotykiem. Ból ucha i nowo pojawiająca się gorączka po kilku dniach kataru to prawdopodobnie infekcja ucha. W zależności od wieku dziecka infekcje te mogą wymagać antybiotyku lub nie.

Zobacz też: Właściwości zdrowotne i wartości odżywcze ananasa

Zapalenie płuc może być wykryte przez uporczywy kaszel, ból brzucha lub trudności w oddychaniu. Twój lekarz może zdiagnozować zapalenie płuc na podstawie badania fizykalnego lub może poprosić o prześwietlenie klatki piersiowej.

Inne choroby bakteryjne to infekcje dróg moczowych, które mogą być trudne do wykrycia i nieleczone mogą powodować uszkodzenie nerek. Jeśli Twoje dziecko ma gorączkę bez poważnego źródła infekcji, lekarz prawdopodobnie będzie chciał zbadać mocz. ZUM występują częściej u małych dziewczynek i chłopców poniżej pierwszego roku życia, którzy nie są obrzezani.

Poważniejszymi problemami są choroby bakteryjne, takie jak posocznica (bakterie we krwi) i bakteryjne zapalenie opon mózgowych (infekcja bakteryjna wyściółki mózgu i rdzenia kręgowego). Zapalenie opon mózgowych u starszych dzieci może mieć bardzo poważne konsekwencje i doprowadzić do zmian w stanie psychicznym. W przypadku niemowląt sytuacja jest o wiele gorsza, gdyż infekcje przebiegają bezobjawowo. Dlatego jedynym sposobem na jej wykrycie są badania krwi.

Objawy kliniczne

1. Czas trwania objawów:
   • Infekcje wirusowe często zaczynają się nagle i mogą trwać od kilku dni do około dwóch tygodni.
   • Infekcje bakteryjne mogą trwać dłużej i często nie ustępują same bez leczenia antybiotykami.
2. Gorączka:
   • Infekcje wirusowe mogą powodować gorączkę, ale zwykle jest ona umiarkowana.
   • Infekcje bakteryjne często powodują wyższą gorączkę, która utrzymuje się dłużej.
3. Objawy ogólne:
   • Wirusowe: Zazwyczaj powodują bardziej ogólne objawy, takie jak katar, kaszel, ból gardła, zmęczenie, bóle mięśni.
   • Bakteryjne: Mogą powodować bardziej zlokalizowane objawy, takie jak ropne zapalenie gardła, zapalenie zatok z wydzieliną ropną, zapalenie płuc z silnym kaszlem i bólem w klatce piersiowej.

Badania diagnostyczne

1. Morfologia krwi:
   • W infekcjach bakteryjnych często występuje podwyższona liczba leukocytów (białych krwinek), zwłaszcza neutrofili.
   • W infekcjach wirusowych może być podwyższona liczba limfocytów, a ogólna liczba leukocytów może być normalna lub tylko lekko podwyższona.
2. Testy specyficzne:
   • Szybkie testy antygenowe: Mogą być używane do szybkiego wykrywania wirusów, takich jak wirus grypy czy wirus RSV.
   • Kultury bakteryjne: Pobranie wymazu z gardła, nosa, lub innego miejsca zakażenia i hodowla bakterii na odpowiednich podłożach.
   • PCR: Testy wykrywające DNA lub RNA patogenów, używane do identyfikacji zarówno wirusów, jak i bakterii.
3. CRP (C-reaktywne białko):
   • Wyższe poziomy CRP mogą wskazywać na infekcję bakteryjną, choć mogą być również podwyższone w niektórych infekcjach wirusowych.

Leczenie

• Infekcje bakteryjne: Zazwyczaj wymagają leczenia antybiotykami. Przykłady to zapalenie płuc, angina paciorkowcowa, zapalenie zatok bakteryjnych.
• Infekcje wirusowe: Zazwyczaj nie wymagają antybiotyków. Leczenie skupia się na łagodzeniu objawów i wspomaganiu układu odpornościowego. Przykłady to przeziębienia, grypa, wirusowe zapalenie gardła.

Jak odróżnić infekcję wirusową od bakteryjnej – podsumowanie

Bakterie i wirusy to różne rodzaje mikroorganizmów. Niektóre bakterie i wirusy mogą powodować infekcje i choroby. Lekarze używają antybiotyków do leczenia niektórych infekcji bakteryjnych i środków przeciwwirusowych do leczenia niektórych infekcji wirusowych. Jednak niektóre infekcje są nieuleczalne.

Najlepszym sposobem zapobiegania infekcji jest przestrzeganie zasad higieny. Szczepionki są skuteczną metodą zapobiegania niektórym wirusom, takim jak odra, świnka i polio.

Osoba powinna udać się do lekarza, jeśli podejrzewa, że ​​może mieć infekcję. Lekarz może zalecić testy w celu wykrycia bakterii lub wirusów we krwi lub moczu osoby.

Bibliografia:
Hemilä, H., & Chalker, E. (2015). The effectiveness of high dose zinc acetate lozenges on various common cold symptoms: a meta-analysis. BMC family practice, 16, 24. https://doi.org/10.1186/s12875-015-0237-6
Hemilä, H., & Chalker, E. (2015). The effectiveness of high dose zinc acetate lozenges on various common cold symptoms: a meta-analysis. BMC family practice, 16, 24. https://doi.org/10.1186/s12875-015-0237-6

Warto przeczytać:

[pt_view id=”e4e7d2db3u”]

[pt_view id=”ab785c39ta”]

[pt_view id=”758af31gih”]

[pt_view id=”67079dcuaf”]