Oto, jak powinniśmy rozumieć puste kalorie

Podsumowanie

• Określenie „puste kalorie” to oksymoron, który jest źle rozumiany i interpretowany. 
• Źródło kalorii ma znaczenie i różne produkty żywieniowe mają różny wpływ na metabolizm.
• Jednak jedzenie bez wartości odżywczych wciąż jest źródłem kalorii i spełnia swoja biochemiczną funkcję.

Jako osoba, która zawsze interesowała się zarówno nauką, jak i językiem, nie mogę przejść obojętnie obok wyrażenia „puste kalorie”. To stwierdzenie nie ma żadnego sensu. Kalorie nie są materialnymi przedmiotami, które mogą być „pełne” lub „puste”. Kaloria to jednostka energii i nie jest możliwe spożywanie materii, która jest jej pozbawiona. No chyba że ktoś potrafi żyć samym przysłowiowym powietrzem.

Co oznacza określenie „puste kalorie”?

„Puste kalorie” to nic innego jak skrót myślowy i bardzo sprzedający się slogan marketingowy. Jedzenie ubogie w witaminy i minerały najczęściej zawiera duże ilości cukrów i tłuszczy. Dlatego określane jest jako „puste”, bo nie dość, że nie oferuje wartości odżywczych, to jeszcze ma negatywny wpływ na zdrowie.

Pojęcie „puste kalorie” jest mylące i wprowadza w błąd

Określenie „puste kalorie” to jest nic innego, jak mylne stwierdzenie. O wiele większy sens ma użycie stwierdzenia „dodatkowe kalorie” albo „nadmiar kalorii”. 

Kaloria to kaloria. Jedzenie bogate w składniki odżywcze jest tak samo kaloryczne, jak jedzenie ich pozbawione. Organizm wykorzystuje cukry, białka i tłuszcze i nie ma mniej kalorycznego tłuszczu albo bardziej kalorycznego białka czy cukru. 

Błędne przekonania na temat diety i odżywiania

Ignorancja jest wszędzie, również w nauce i dietetyce. Oczywiście rozumiem, co ludzie chcą powiedzieć, kiedy używają tego zwrotu. Jednak czy oni sami rozumieją pojęcia, których używają? Bo zapewne chcą powiedzieć, że przekąski, pyszne wypieki, obfite dania i zakazane kulinarne przyjemności są pozbawione wartości odżywczych, ponieważ zawierają głównie cukier, tłuszcz i nie mają wiele więcej do zaoferowania w kwestii zdrowia.

Warto przeczytać: Popijanie leków: czym i jak popijać leki?

Ale zdrowe jedzenie to nie jest jedzenie pozbawione kalorii. Głównie po to jemy, żeby zaspokoić zapotrzebowanie kaloryczne.

Motywacją do etykietowania żywności w ten sposób jest zakorzenione przekonanie, że cukier i tłuszcz są dla nas złe i powinny być spożywane tylko w małych ilościach. Tylko dieta jest kwestią indywidualną i każdy musi sobie sam wyliczyć, co w jego przypadku oznacza „małe ilości”.

Innym ważnym czynnikiem, który może spowodować, że wielu z nas kwestionuje „zdrowotność” żywności jest ilość witamin i minerałów w niej zawartych. Oczywiście prawdą jest, że organizm potrzebuje związków odżywczych. Ale nie oznacza to, że muszą one być w każdym posiłku. Nie każdy cierpi na niedobory, nie każdy musi przestrzegać zaleceń i ograniczeń dietetycznych i nie każdy musi wpadać w paranoje z tym związane. Spożycie jednego posiłku dziennie ubogiego w wartości odżywcze nie oznacza już kiepskiej diety.

Nie ma pustych kalorii

Nie ma pustych kalorii tak samo, jak nie ma zdrowych tłuszczów. Wszystko sprowadza się do stanu zdrowia i ilości spożywanego jedzenia – nadmiar czegokolwiek może być szkodliwy. Można przedobrzyć z błonnikiem, potasem, witaminami oraz głodówką. Kluczowe jest by znać umiar i utrzymywać róznorodność w diecie..

Natomiast osoby które systematycznie się objadają i świadomie wybierają ilość jedzenia kosztem zdrowia.. cóż, to osobna kwestia.

Źródła:

Rugg‐Gunn, A.J., Hackett, A.F., Jenkins, G.N. and Appleton, D.R., 1991. Empty calories? Nutrient intake in relation to sugar intake in English adolescents. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 4(2), pp.101-111.
Deitch, E.A. and Ulloa, L., 2010. Fat and the gut: more than empty calories. Critical care medicine, 38(7), pp.1608-1609.