Owoce morza w ciąży – czy kobiety w ciąży powinny jeść owoce morza?

Czy warto jeść owoce morza w ciąży? Owoce morza są często spożywane przez kobiety w ciąży ze względu na bogactwo składników mineralnych. Spożywając owoce morza w ciąży, warto zwrócić uwagę ni kilka kwestii. W tym artykule podpowiemy, jak bezpiecznie spożywać owoce morza oraz czemu kobiety w ciąży powinny włączyć ryby i krewetki do swojej diety.

Czy w ciąży można jeść owoce morza?

Do wyjątkowo charakterystycznego stanu organizmu należy ciąża, która charakteryzuje się odmienną regulacją hormonalną, fizjologią układu krążenia i odmiennymi zapotrzebowaniami na substancje odżywcze. Owoce morza charakteryzują się bardzo dużą zawartością cynku, białka, witamin (głównie A i D) oraz niezbędnych kwasów tłuszczowych omega-3. Ostrygi są również wyjątkowo bogate w cynk, na którego niedobory może cierpieć kobieta w ciąży.

Ryby i skorupiaki są dobrym źródłem wysokiej jakości białka i innych niezbędnych składników odżywczych, takich jak kwasy tłuszczowe omega-3. Jednak niektóre rodzaje ryb zawierają więcej rtęci niż inne i mogą stanowić zagrożenie podczas ciąży. Jedz je w ograniczonych ilościach lub unikaj ich całkowicie. Pamiętaj o następujących podstawowych zasadach i sprawdź FDA lub EPA, aby uzyskać więcej informacji.

Nigdy nie jedz rekina, miecznika, makreli królewskiej ani ryb z gatunku tilefish (Płytka).

• Ogranicz ryby o niższej zawartości rtęci, takie jak puszkowany tuńczyk, krewetki, łosoś, sum i tilapia, do 12 uncji (dwa średnie posiłki) tygodniowo.
• Tuńczyk biały ma więcej rtęci niż tuńczyk biały z puszki, więc ogranicz jego spożycie do jednej porcji (puszki) na tydzień.
• Paluszki rybne i kanapki typu fast-food są zazwyczaj wykonane z ryb o niskiej zawartości rtęci.

W czasie ciąży unikaj surowych owoców morza

Surowe i niedogotowane mięso dużo częściej zawiera bakterie i niebezpieczne przetrwalniki pasożytów (cysty i jaja o niezwykle małych rozmiarach, których nie jesteśmy w stanie zauważyć nawet w nieprzygotowanym wstępnie produkcie). Sprawa wygląda identycznie w przypadku mięsa ryb, krabów i krewetek. Spożywanie zanieczyszczonego mięsa owoców morza może skutkować wystąpieniem bardzo niebezpiecznych chorób zakaźnych, które stanowią istotne zagrożenie dla płodu (wady rozwojowe, przedwczesne porody i poronienia). Do chorób tych zalicza się przede wszystkim: listeriozy, toksoplazmozy i salmonellozy.

Zobacz też: Ćwiczenia w trakcie ciąży – jak pozostać w formie w czasie ciąży?

W trakcie ciąży dochodzi do zmiany funkcjonowania układu odpornościowego, który z mniejszą wydajnością zwalcza organizmy patogenne, a dopiero rozwijający się organizm dziecka jest w starciu z nimi bezbronny. Niektóre patogeny wykształciły nawet mechanizmy umożliwiające im aktywne pokonywanie bariery łożyska.

Unikaj owoców morza z dużą zawartością rtęci

Nadmierna eksploatacja mórz i oceanów doprowadziła do zanieczyszczeń wody toksyczną rtęcią. Metal ten gromadzi się również w organizmach żyjących w wodzie i wraz z ich mięsem trafia także do naszych tkanek.

Do ryb zawierających znaczne ilości rtęci zaliczamy ryby drapieżne poławiane w Morzu Północnym. Rtęć gromadzi się w tkankach i pozostaje w nich przez wiele miesięcy. Jeśli przed zajęciem w ciążę spożywałaś znaczne ilości ryb, które mogły być nią zanieczyszczone, koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Analiza laboratoryjna pozwoli na zbadanie, ile rtęci nagromadziło się w twoim ciele i czy ilość ta zagraża dziecku. Ryby hodowane w sztucznych zbiornikach nie są narażone na toksyny (w tym rtęć), jednak ich mięso zawiera mniej wartości odżywczych.

Czy w ciąży można jeść krewetki?

Jedzenie krewetek w ciąży jest całkowicie bezpieczne, jednak muszą to być krewetki gotowane, aby można je było jeść bez ryzyka. To samo dotyczy innych skorupiaków, w tym małży, przegrzebków, kalmarów i langustyny. Dopóki są one ugotowane, można je jeść. Surowe skorupiaki mogą zawierać szkodliwe bakterie i wirusy, co wiąże się z wyższym ryzykiem zatrucia pokarmowego, dlatego należy ich unikać w czasie ciąży. W ciąży jesteś bardziej podatna na zatrucia pokarmowe ze względu na zmiany w metabolizmie i krążeniu, więc warto być wyjątkowo ostrożnym i unikać niedogotowanego jedzenia.

Jeśli chodzi o spożycie krewetek w czasie ciąży, ważne jest zachowanie pewnych środków ostrożności. Oto kilka ważnych informacji:

Prawidłowe przyrządzenie krewetek

Krewetki są ogólnie uważane za bezpieczne do spożycia w czasie ciąży, o ile zostały prawidłowo przygotowane i ugotowane. Ważne jest, aby upewnić się, że krewetki są świeże i pochodzą z dobrej jakości źródła. Pamiętaj, że surowe lub niedogotowane krewetki mogą zwiększać ryzyko zatrucia pokarmowego związanego z bakterią Vibrio parahaemolyticus.

Zalecenia dotyczące gotowania krewetek

Należy dokładnie ugotować krewetki, aby zabić potencjalnie szkodliwe bakterie i pasożyty. Krewetki powinny mieć różowobiałą barwę i być sprężyste w dotyku. Unikaj spożywania niedogotowanych, surowych lub minimalnie obranych krewetek.

Zawartość rtęci w krewetkach

Krewetki znajdują się na dolnym końcu łańcucha pokarmowego morskiego i zazwyczaj zawierają niewielkie ilości rtęci. Mimo to nie ma konkretnych zaleceń dotyczących spożycia krewetek w ciąży, gdyż ryzyko dla płodu jest uważane za niskie. Jednak zaleca się umiarkowanie spożywanie krewetek i innych ryb, aby unikać ryzyka zatrucia metalami ciężkimi.

Alergie i nietolerancje pokarmowe

Jeśli jesteś uczulona na skorupiaki, powinnaś unikać spożywania krewetek i tym podobnych w czasie ciąży. Jeśli podejrzewasz alergię lub nietolerancję, skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem.

Zobacz też: Porównujemy diety – keto, czy dieta śródziemnomorska?

Gotowane krewetki również mogą być skażone bakteriami listerii. Dlatego unikaj sałatek z krewetkami, koktajli z krewetkami i nadzienia do kanapek z krewetkami.

Jak zawsze, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia przed wprowadzeniem jakichkolwiek zmian w diecie w czasie ciąży, aby upewnić się, że jest ona odpowiednio zbilansowana i bezpieczna dla Ciebie i Twojego dziecka.

Korzyści płynące z jedzenia owoców morza w ciąży

Kilka badań wykazało, że korzyści wynikające z jedzenia owoców morza o niskiej zawartości rtęci podczas ciąży przewyższają ryzyko. W jednym z badań kobiety, które jadły mniej kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzących z owoców morza, miały większe szanse na popadnięcie w depresję w czasie ciąży i po porodzie. W badaniu tym stwierdzono, że spożywanie owoców morza w czasie ciąży może poprawić zdrowie psychiczne kobiet w ciąży.

W innym badaniu śledzono 805 par matka-dziecko i pytanoo ilości ryb spożywanych w czasie ciąży. Dzieci kobiet, które jadły od 1 do 3 porcji ryb tygodniowo w czasie ciąży były badane w wieku od 6 do 12 lat. Dzieci te miały niższe wyniki zespołu metabolicznego, co oznaczało, że były mniej narażone na choroby serca lub cukrzycę.

Jedzenie ryb w ciąży może sprawić, że dziecko będzie mądrzejsze i lepiej wychowane. Badanie przeprowadzone na prawie 12 000 kobiet wykazało, że dzieci urodzone przez kobiety, które jadły więcej niż 2 porcje ryb tygodniowo, wypadły lepiej w testach na inteligencję, zachowanie i rozwój niż dzieci urodzone przez kobiety, które jadły mniej ryb.

Inne badanie wykazało, że 6-miesięczne dzieci, których matki jadły 2 lub więcej porcji ryb o niskiej zawartości rtęci tygodniowo w czasie ciąży, miały lepszą zdolność rozpoznawania wzrokowego niż dzieci, których matki nie jadły. Kobiety w ciąży powinny jeść 8 do 12 uncji ryb tygodniowo, aby uzyskać wszystkie korzyści zdrowotne.

Pamiętaj o właściwym przygotowaniu owoców morza

Owoce morza są bezpieczne dla kobiet w ciąży, jednak tylko jeśli pochodzą ze sprawdzonego źródła. Niezależnie od tego, czy gotujesz dla siebie, czy jesz posiłek w restauracji zawsze sprawdzaj stan dogotowania mięsa. W przypadku gotowania w domu korzystaj z innych powierzchni do przygotowania mięsa surowego i kompletowania gotowej potrawy. Często sprzątaj nagromadzone wokół odcięte kawałki, bardzo dokładnie myj noże i naczynia. Dobrze jest zrezygnować z drewnianych desek do krojenia, na których łatwiej gromadzą się resztki produktów. Jeśli szykujesz jedzenie na kilka dni pamiętaj by bardzo szczelnie zapakować je w lodówce i codziennie sprawdzaj jego świeżość. 

Upewnij się, że każda kupiona ryba nie jest przebarwiona i nie ma przykrego zapachu. Jeśli gotujesz ryby i owoce morza w domu, postępuj zgodnie z poniższymi wskazówkami, aby były bezpieczne do spożycia:

• Jeśli gotujesz całe ryby lub filety, sprawdź, czy są ugotowane, wsuwając czubek ostrego noża w mięso i odciągając je na bok. Mięso powinno być nieprzejrzyste, a płatki powinny zacząć się oddzielać.
• Po wyjęciu ryby z piekarnika lub wyłączeniu kuchenki, pozostaw ją na trzy do czterech minut, aby dokończyć gotowanie.
• Krewetki i homary po ugotowaniu zmieniają kolor na czerwony, a ich mięso staje się białe. Przegrzebki są mlecznobiałe lub nieprzezroczyste i jędrne.
• W przypadku małży, omułków i ostryg, obserwuj, czy ich muszle otwierają się, co oznacza, że są gotowe. Wyrzuć wszystkie, które po ugotowaniu pozostają zamknięte.
• Ostrygi są ugotowane, gdy ich miąższ zaczyna się zwijać na krawędziach, staje się puszysty i nieprzejrzysty.
• Podczas gotowania owoców morza w mikrofalówce należy sprawdzić kilka miejsc, aby upewnić się, że są one odpowiednio ugotowane.
• Możesz użyć termometru spożywczego, aby sprawdzić, czy owoce morza osiągnęły temperaturę co najmniej 63 stopni C. Wtedy będziesz mieć pewność, że są ugotowane i gotowe do spożycia.

Wędzone owoce morza, w tym wędzony łosoś

Wędzone owoce morza, w tym wędzony łosoś i pstrąg, mogą być zanieczyszczone bakteriami listerii. Kiedy jesteś w ciąży, jesteś na zwiększonym ryzyku zakażenia listerią (listerioza), która może być bardzo szkodliwa dla Twojego dziecka.

Zobacz też: Uczucie drętwienia w ciąży

Unikaj więc bajgli z wędzonym łososiem i sałatek z wędzonym pstrągiem, chyba że wędzona żywność została ugotowana na gorąco i zjedzona bardzo szybko.

Świeże, surowe owoce morza

Unikaj świeżych, surowych owoców morza i żywności je zawierającej, w tym sushi, sashimi, ostryg i innych skorupiaków. Każdy rodzaj świeżych owoców morza jest potencjalnie ryzykowny, gdy jest surowy, ponieważ może zawierać pasożyty, takie jak tasiemce. Tasiemce mogą sprawić, że będziesz chora i pozbawiona składników odżywczych, których potrzebujesz ty i twoje dziecko.

Surowe owoce morza zawierają również więcej wirusów i bakterii niż gotowane ryby i owoce morza, co naraża Cię na ryzyko zatrucia pokarmowego lub listeriozy. Zatrucie pokarmowe spowodowane surową rybą nie zaszkodzi Twojemu dziecku, ale może sprawić, że poczujesz się bardzo źle. Listerioza może spowodować poronienie.

Jeśli jesz poza domem, poproś o dobrze ugotowane ryby i skorupiaki. Jest to szczególnie ważne w restauracjach japońskich, ponieważ często lekko przypiekają one ryby z zewnątrz, a następnie podają je jako rzadkie.

Gotowe sushi z restauracji i sklepów jest często wystawiane w temperaturze pokojowej, co pozwala na szybkie namnażanie się listerii, nawet jeśli sushi nie zawiera surowych owoców morza. Istnieje również ryzyko, że listeria z surowych owoców morza może zanieczyścić inne składniki podczas obróbki żywności. Jeśli potrzebujesz sushi, spróbuj zrobić je w domu i wypełnić warzywami, gotowaną rybą, tuńczykiem z puszki lub gotowanym mięsem.

Bibliografia:
https://www.webmd.com/heart/metabolic-syndrome/default.htm
Epidemiology: „High levels of depressive symptoms in pregnancy with low omega-3 fatty acid intake from fish.”
FoodSafety.gov: „People at Risk: Pregnant Women.”
Keck School of Medicine of USC: „Health benefits for kids outweigh risks of eating fish during pregnancy.”
Mayo Clinic: „Pregnancy nutrition: Foods to avoid during pregnancy.”
Neurotoxicology and Teratology: „Cognitive deficit in 7-year-old children with prenatal exposure to methylmercury.”