Cera trądzikowa – jak pozbyć się trądziku?

Cera trądzikowa charakteryzuje się krostami i zaskórnikami. W ogólnym ujęciu to niedoskonałości skórne pojawiające się zarówno w okresie dojrzewania jak i w dorosłym życiu. Ich przyczyny upatruje się w przetłuszczającej się skórze (wytwarzającej znaczne ilości serum) i w zachwianiu równowagi hormonalnej. Należy podkreślić, że trądzik posiada również predyspozycje genetyczne. Aby pozbyć się skutecznie trądziku, należy najpierw zidentyfikować jego przyczynę.

Trzy charakterystyczne rodzaje trądziku

Trądzik głównie się dzieli na zapalny i niezapalny. Niezapalna forma trądziku dotyczy wierzchniej warstwy skory i charakteryzuje się zaskórniakami. Natomiast trądzik zapalny jest efektem przerwania ściany mieszka włosowego. Taki rodzaj trądziku przyjmuje kilka postaci jak krostki, grudki lub torbiele.

Co to jest sebum?

Sebum to nic innego jak łój skórny wydzielany przez ukryte w skórze gruczoły. Substancja ta jest naturalnym lubrykantem zapewniającym ochronną warstwę antybakteryjną. Praca tych gruczołów może być uzależniona od wielu czynników.  Ilość wydzieliny może nasilać się pod wpływem czynników stresowych (podobnie jak nasila się pocenie w tego typu sytuacjach), przyjmowanych substancji chemicznych np. leków, a także przy zaburzeniach w gospodarce hormonalnej organizmu.

Mówiąc dokładniej, łój to złożona mieszanina kwasów tłuszczowych, cukrów, wosków i innych naturalnych substancji chemicznych, które tworzą barierę ochronną przed parowaniem wody:

• trójglicerydy i kwasy tłuszczowe (57%),
• estry woskowe (26%),
• skwalen (12%),
• cholesterol (4,5%).

Jeśli masz bardzo tłustą skórę, twoje ciało może wytwarzać nadmierną ilość mieszanki lipidów (cząsteczek podobnych do tłuszczu), które tworzą łój.

Zobacz też: Migdały – wartości odżywcze i zastosowanie

Oczywiście to, co nazywamy „olejem” na naszej skórze, to coś więcej niż tylko sebum. Zawiera również mieszaninę potu, martwych komórek skóry i drobnych cząsteczek prawie wszystkiego innego w pyle unoszącym się wokół ciebie.

Nadmierna produkcja sebum powoduje powstanie zaskórników

Przy zwiększonej produkcji sebum oraz gdy ujścia gruczołów łojowych zostają zawężone lub wręcz zatkane np. przez złuszczający się naskórek, tworzą się tzw. zaskórniki określane też mianem wągrów. Owe zaskórniki powstają zwykle w miejscach, gdzie występuje koncentracja gruczołów łojowych, a więc na twarzy, plecach i dekolcie. Wągry przyjmują zwykle postać małych, najczęściej czarnych punkcików dokładnie widocznych w lustrze powiększającym.

Gromadząca się w postaci zaskórników wydzielina okazuje się doskonałą pożywką dla obecnych tam bakterii, co sprzyja rozwojowi stanów zapalnych widzianych na powierzchni skóry jako wypukłe zaczerwienione zmiany. Pogłębiający się stan zapalny charakteryzuje się pojawieniem się ropnej wydzieliny i zakażeniem głębszych warstw skóry. Najbardziej zaawansowana forma trądziku związana z takimi zakażeniami pozostawia po sobie pamiątkę w postaci widocznych blizn.

Co prawda trądzik wywołany zmianami hormonalnymi (np. w okresie dojrzewania) w mniejszym bądź większym stopniu dotyczy każdego, ale dolegliwościom tym w większości przypadków można zapobiec lub przynajmniej je złagodzić.

Jak pozbyć się trądziku?

Niezwykle ważne jest zachowanie higieny osobistej, polegające na dokładnym myciu twarzy i okolic, gdzie koncentrują się gruczoły łojowe. Stosować można też żele i maści antybakteryjne. Ogromne znaczenie ma też sposób odżywiania i odpowiednia suplementacja diety. Zdrowe odżywianie, właściwe nawodnienie i zapewnienie organizmowi niezbędnych wartości odżywczych sprzyja zachowaniu równowagi w procesach metabolicznych i poprawia zarówno funkcjonowanie układu hormonalnego, stan i wygląd skóry oraz jej odporność na infekcje bakteryjne.

Terapii antybiotykowych lub hormonalnych zalecanych w najbardziej zaawansowanych stadiach trądziku można uniknąć. Wystarczy kompleksowe wdrożenie odpowiednich nawyków higienicznych i żywieniowych. Nic bowiem tak nie sprzyja zdrowej skórze, jak wysoka zawartość witamin A i C oraz cynku w posiłkach, a także unikanie żywności wysoko przetworzonej i lubianych nie tylko przez młodzież słodyczy.

Cera trądzikowa jest wrażliwa na słońce

Opalanie nie jest zalecane, gdyż ma negatywny wpływ na stan i kondycje skory. Dodatkowo ja wysusza, co w przypadku cery trądzikowej może pogorszyć sprawę. Gdy skora ze skłonnością do łojotoku jest sucha, wydziela wtedy jeszcze więcej łoju, co powoduje silniejsze nawroty wyprysków na twarzy. Dlatego warto chronić skore przed promieniami słonecznymi i używać filtrów przeciwsłonecznych.

Zabiegi kosmetyczne usuwające trądzik i poprawiające wygląd i kondycje skóry

Usuwanie ręcznie zmian ropnych skory nie jest nigdy zalecane. Tak zwane wyciskanie pryszczy powoduje wydzielanie wydzieliny ropnej i otwarte rany. Usunięta zawartość krost pozostawia po sobie miejsce, które jest idealne dla drobnoustrojów. Przez to powstaje miejscowa infekcja. Biorąc pod uwagę, że krosty wyciskamy na całej twarzy, w ciągu godziny tym samym powodujemy infekcje w całej „strefie T”. Do tego wysikanie może powodować blizny i miejscowe zmiany skórne, które już nie zejdą. Dlatego zaleca się zabiegi kosmetyczne z użyciem odpowiednich preparatów antybakteryjnych oraz łagodzących podrażnienia skory.

Fakty i mity na temat trądziku

Trądzik to choroba spowodowana jednoczesnym występowaniem wielu czynników ryzyka. Wśród nich wymienia się obciążenie genetyczne, nadmierne wydzielanie łoju (związane ze zwiększoną aktywnością i dużą liczbą gruczołów łojowych w skórze właściwej), zakażenie bakteryjne i postępujący stan zapalny w obrębie komórek skóry twarzy i całego ciała. Wokół trądziku przez lata narosło jednak wiele mitów, które postaramy się obalić w niniejszym materiale – oczywiście – w oparciu o najnowsze zdobycze wiedzy medycznej.

Częste mycie zmniejsza wydzielanie łoju

Nie do końca jest to prawdą. Jak pielęgnować skórę trądzikową? Nadmierne mycie (np. 3 razy dziennie lub nawet częściej) powoduje wysuszenie skóry, co w efekcie zwiększa, a nie zmniejsza wydzielanie łoju.

Wyciskanie przyspiesza gojenia się zmian trądzikowych

Znów mit. W trakcie wyciskania dochodzi do wepchnięcia bakterii w głąb mieszka włosowego, czego konsekwencją jest wolniejsze gojenie się zmian, większe ryzyko nawrotów aktywnej postaci trądziku oraz – niestety – wyższe prawdopodobieństwo wystąpienia blizn potrądzikowych.

Trądzik mija po urodzeniu dziecka

Rzeczywiście w trakcie ciąży można odnotować zmniejszenie nasilenia trądziku, jednak – według badań – równie często nasilają się one po urodzeniu dziecka.

Opalanie się zmniejsza trądzik

I tak, i nie. Wykazano, że w małych dawkach promieniowanie UV może pomóc w walce z objawami tej choroby (np. poprzez zasuszanie krost i zmniejszenie ilości bakterii na skórze). Jednak zbyt intensywne opalanie wywołuje skutek odwrotny i przyczynić się do zaostrzenia choroby.

Ostre przyprawy i czekolada powodują zaostrzenie trądziku

Badanie wykazały, że tylko u 10 proc. chorych z trądzik pożywienie wpływało na charakter oraz stopień nasilenia trądziku. U większości nie zauważano żadnej istotnej zależności pomiędzy dietą, a rozwojem lub zaostrzeniem choroby.