Opublikowano 20 października, 2024
Cykliczna zmiana pór roku to naturalny proces i mimo, że nie powinien mieć wpływu na nasze funkcjonowanie, okazuje się, że wiele osób dotkliwie go odczuwa. Koniec lata wiąże się nie tylko ze smutkiem i nadchodzącą tęsknotą za słonecznymi dniami, ciepłem i wakacjami, ale też z przesileniem jesiennym.
Przesilenie jesienne to okres przejściowy, w którym nasze ciało i umysł muszą dostosować się do zmieniających się warunków atmosferycznych. Zmiana temperatur, mniejsza ilość światła słonecznego oraz nadchodzące wyzwania związane z chłodniejszymi miesiącami mogą wpłynąć na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. W artykule podpowiadamy, skąd biorą się te dolegliwości oraz jak skutecznie złagodzić objawy jesiennego przesilenia, aby cieszyć się nadchodzącą porą roku.
Czym jest przesilenie jesienne?
Przesilenie jesienne to nie jest jednostka chorobowa, a stan, który cechuje się m.in. spadkiem odporności i wydolności organizmu, a jego skutki manifestują się nie tylko w sposób fizyczny, ale też psychiczny. Zazwyczaj przesilenie jesienne najczęściej zauważalne jest w drugiej połowie września, kiedy na dobre w Polsce witamy jesień (początek jesieni kalendarzowej przypada na 23 września). Dlaczego wtedy? Otóż ma to związek np. ze zmniejszoną ilością promieni słonecznych. Dni stają się coraz krótsze, częściej mamy do czynienia z zachmurzeniem i deszczami, które skutecznie zatrzymują nas w domach.
Jesienną chandrę potęguje chłód i niedobory witaminy oraz minerałów, które latem w dużej mierze dostarczamy organizmowi wraz ze zróżnicowaną dietą (bogatą w sezonowe owoce oraz warzywa). To, co odczuwamy ma także ścisły związek ze zmianami hormonalnymi, które zachodzą w naszym organizmie, m.in. ze zmniejszonym wydzielaniem serotoniny, potocznie nazywanej „hormonem szczęścia”.
Zmiany pogodowe oraz spadek witalności bardzo często prowadzą do osłabienia odporności i zwiększonej podatności na infekcje oraz do zaostrzenia alergii. Cierpi na tym także nasza cera, stąd sezonowe zaostrzenia trądziku, często zaobserwować możemy nasilone wypadanie włosów, łamliwość paznokci. To aspekt fizyczny, z którym ściśle związany jest psychiczny.
Złe samopoczucie związane z przeziębieniem czy grypą, pogorszenie wyglądu odbija się negatywnie na psychice.
Spadkowi nastroju nie sprzyja także zmiana diety na tę bardziej treściwą i ciężkostrawną. Wraz z nastaniem chłodniejszych dni, intuicyjnie sięgamy po bardziej kaloryczne potrawy. Jedna z teorii, która to tłumaczy odnosi się do naszych przodków, którzy przed nastaniem mroźnych miesięcy gromadzili zapasy tkanki tłuszczowej po to, aby móc przetrwać niskie temperatury.
Jak poradzić sobie z przesileniem jesiennym?
Na to, że po lecie przychodzi jesień, a wraz z nią słota i chłód, nie mamy wpływu. Mamy jednak wpływ na zmniejszenie dyskomfortu, który się z tym wiąże, czyli mówiąc inaczej – możemy zminimalizować odczuwanie przesilenia jesiennego.
Aby poradzić sobie z przesileniem jesiennym, warto wprowadzić kilka zmian w codziennych nawykach, które mogą pomóc w dostosowaniu się do spadku energii i gorszego nastroju. Oto kilka praktycznych sposobów na łagodzenie objawów przesilenia jesiennego:
Zadbaj o regularną aktywność fizyczną w okresie przesilenia jesiennego
Zgadza się – deszcz, niższa temperatura i ponura aura nie sprzyjają uprawianiu sportu na świeżym powietrzu. Ale podobno nie ma złej pogody do uprawiania sportu, a jedynie złe ubranie. Dlatego warto zainwestować w cieplejsze legginsy lub dresy, lekką nieprzemakającą kurtkę i cienką czapkę czy rękawiczki. Jeżeli jednak nadal ten argument nie jest wystarczający, to należy zdać sobie sprawę z tego, że aktywność fizyczną można także podejmować w obiekttach krytych, jak siłownia albo własne mieszkanie.
Wystarczy tylko znaleźć odpowiednią dla siebie formę. Jedno jest pewne, ruch pozytywnie wpływa na nasze samopoczucie oraz zdrowie fizyczne.
Ruch to naturalny sposób na poprawę nastroju i walkę z jesiennym zmęczeniem. Regularna aktywność, nawet w formie spacerów na świeżym powietrzu, pomaga zwiększyć poziom endorfin, czyli tzw. hormonów szczęścia. Ćwiczenia poprawiają również krążenie, co wpływa pozytywnie na poziom energii.
Odpowiednia dieta na okres przesilenia jesiennego
O tym, że zbilansowana dieta jest podstawą zdrowia wie chyba każdy. Niezależnie od pory roku, powinniśmy dostarczać wraz z nią niezbędnych witamin i minerałów. O ile wiosną i latem zadanie to jest ułatwione dzięki ogromnemu wachlarzowi świeżych, sezonowych produktów, o tyle jesienią sprawa nieco się komplikuje.
Zobacz też: Miód na odporność. Jak wykorzystać miód w budowaniu odporności?
Niemniej powinniśmy zadbać o to, aby warzywa i owoce nie znikały z talerzy. Pomogą w tym np. mrożonki czy przetwory (tutaj szczególną uwagę należy zwrócić na kiszonki). To z czego powinniśmy zrezygnować to nadmiar cukru i tłuszczu, szczególnie tego pochodzącego z fast foodów i niezdrowych przekąsek.
Jesienią warto wzbogacić swoją dietę w produkty bogate w witaminy i minerały, szczególnie witaminę D, którą trudno uzyskać z naturalnego światła słonecznego w chłodniejsze miesiące. Warto sięgnąć po warzywa, owoce, ryby i orzechy, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych, wspierając odporność i ogólny stan zdrowia.
Odpowiednia suplementacja
Nierzadko sama dieta nie jest w stanie zapewnić nam odpowiedniej podaży witamin i minerałów, taki stan szczególnie ma miejsce jesienią i zimą. Dlatego w tych okresach warto zaopatrzyć się w suplementy diety, które wspomogą nasz organizm. Jesienią należy zwrócić uwagę na witaminę D. Choć jej przyjmowanie jest bezpieczne i wskazane w naszej szerokości geograficznej przez cały rok, to jesienią, kiedy promienie słoneczne pojawiają się rzadko i krótko, szczególnie należy przeciwdziałać jej niedoborom.
Zobacz też: Naturalne i domowe sposoby na wzmocnienie odporności
Innym ważnym elementem jest cynk, który wykazuje pozytywny wpływ na odporność organizmu, która podczas jesiennej niepogody jest wystawiona na nie lada próbę. Dobrym rozwiązaniem mogą okazać się wielowitaminowe preparaty, które – co jest istotne – powinno przyjmować się regularnie i zgodnie z zaleceniami.
Dobrze zaplanuj czas snu
Zmiana długości dnia może zaburzyć rytm dobowy, co prowadzi do problemów ze snem. Staraj się regularnie chodzić spać i wstawać o tej samej porze, aby utrzymać równowagę snu. Unikaj używania urządzeń elektronicznych przed snem i stwórz sobie relaksującą atmosferę w sypialni.
Utrzymuj kontakty towarzyskie i zadbaj o drobne przyjemności
Chociaż jesień sprzyja spędzaniu czasu w domowym zaciszu, warto pamiętać o regularnym kontakcie z bliskimi. Spotkania towarzyskie, rozmowy z przyjaciółmi i wspólne aktywności mogą znacząco poprawić nastrój i pomóc w walce z uczuciem osamotnienia.
Zły humor, spadki energii i gorsze samopoczucie, to także elementy jesiennego przesilenia, aby złagodzić ich odczuwanie, warto sprawiać sobie drobne przyjemności. I tutaj nie ma jednoznacznego przepisu co to powinno być. Dla jednej osoby będzie to chwila z dobrą książką, dla innej – kubek pysznej herbaty wypitej pod ciepłym kocykiem, a dla jeszcze kolejnej – spotkanie z przyjaciółmi. Jedno jest pewne, w okresie jesiennej szarugi warto być dla siebie bardziej wyrozumiałym i troskliwym.
Przesilenie jesienne to dla niektórych mit, dla innych – nieodłączny element zmieniających się pór roku. Jeżeli wraz ze spadającymi liśćmi, krótszymi dniami i pierwszymi przymrozkami, odczuwamy spadek kondycji fizycznej i psychicznej, nie czujemy się sobą, warto sobie pomóc, a jeżeli sami nie jesteśmy w stanie tego zrobić, należy zwrócić się po fachową poradę lekarza. Wszystko po to, żeby móc cieszyć się z każdą częścią roku, bo każda ma w sobie coś pięknego i unikatowego!
Warto przeczytać:

Czy skrobia kukurydziana jest szkodliwa?
Skrobia kukurydziana ma zastosowanie w gotowaniu i pieczeniu, jako zagęstnik potraw oraz stabilizator żywność. Zawiera głównie skrobię, która jest bardzo kaloryczna i ma niewielką wartość odżywczą. Skrobia kukurydziana, inaczej mazeina, jest otrzymywana z białych pręcików kukurydzy – inaczej niż mąka kukurydziana, którą uzyskuje się z ziaren kukurydzy. Skrobia kukurydziana jest produktem bezglutenowym, ma postać proszku i charakteryzuje […]
Czytaj dalej
Syrop fruktozowy – szkodliwość i wpływ na zdrowie
Podsumowanie W ciągu ostatnich kilku dekad syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy jest stosowany do produkcji coraz większej ilości produktów spożywczych. W porównaniu ze zwykłym cukrem jest tańszy, słodszy i szybciej wchłaniany przez organizm. Jednak spożywanie zbyt dużej ilości syropu fruktozowego może prowadzić do insulinooporności, otyłości, cukrzycy typu 2 i nadciśnienia. Co to jest syrop […]
Czytaj dalej
Uzależnienie od jedzenia – czy istnieje i na czym polega?
Wielu z nas doświadcza okresowych chwil słabości, kiedy to jedzenie staje się nie tyle metodą na dostarczenie substancji odżywczych, co sposobem na chwile przyjemności, czy opanowanie naszych emocji i zmniejszenie napięcia. Czy jednak te chwile mogą prowadzić do uzależnienia od jedzenia? Temat uzależnienia od jedzenia wzbudza coraz większe zainteresowanie zarówno wśród naukowców, jak i społeczeństwa. […]
Czytaj dalej
Rodzaje ryżu
Ryż jest jednym z najpowszechniej stosowanych produktów spożywczych na świecie. Oryginalnie pochodzi z terenów Azji, jednak dzięki globalizacji zyskał popularność również na zachodzie. Obecnie ryż ze względu na niskie wymagania rolnicze uprawiany jest niemal na całym świecie, a jego pożywność i niska cena sprawiają, że znalazł zastosowanie w każdej kuchni. W Polsce najpopularniejszym rodzajem ryżu […]
Czytaj dalejSerwis cynek.pl ma charakter edukacyjny. Mimo, że redakcja dokłada wszelkich starań co do jakości merytorycznej przedstawianych treści, wszelkie informacje nie stanowią porady medycznej i nie zastąpią wizyty u lekarza. Z tego powodu redakcja i wydawca serwisu nie mogą ponieść odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie, gdyż nie prowadzi konsultacji medycznej w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.