Miód na odporność. Jak wykorzystać miód w budowaniu odporności?

Od starożytnych czasów miód jest wykorzystywany jako środek podnoszący odporność oraz jako lek w wielu dolegliwościach. Miód ma działanie antybiotyczne, przeciwzapalne i wykrztuśne. Jest środkiem naturalnym, wspomagającym system odpornościowy – dostarcza do organizmu łatwo przyswajalne witaminy A, C i E, a również enzymy i związki polifenolowe.

Układ odpornościowy należy do tych, które wraz ze starzeniem się organizmu najbardziej tracą na swojej sprawności. Każde rozregulowanie działania tego systemu znacząco wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Wynika to z poziomu złożoności samego układu odpornościowego i jego bezpośredniego wpływu nie tylko na obronę przed patogenami i innymi czynnikami zewnętrznymi. Komórki wchodzące w jego skład unieszkodliwiają też nowotwory na wczesnym etapie rozwoju i regulują stany zapalne wywołane czynnikami wewnętrznymi – takimi jak śmierć komórek. Dodatkowo układ immunologiczny pełni istotną rolę regulacyjną – współpracując przy tym z układem nerwowym i hormonalnym. Oznacza to, że nieprawidłowe funkcjonowanie jednego z nich – brak regulacji, osłabione reakcje – wpływa negatywnie na pozostałe.

Rodzaje miodów i ich właściwości

Wyróżniamy wiele rodzajów miodów. Różnice między nimi są uzależnione od rodzaju nektaru zbieranego przez pszczoły. Każdy rodzaj miodu ma inną nutę smakową, barwę i inne oddziaływanie zdrowotne na organizm. W miodzie znajdują się nie tylko cukry proste, ale również substancje biologicznie czynne, które wspierają metabolizm, ułatwiając przyswajanie węglowodanów, białek oraz tłuszczów. Główne rodzaje miodów:

• miód spadziowy
• miód gryczany
• miód rzepakowy
• miód akacjowy
• miód lipowy
• miód wrzosowy
• miód wielokwiatowy

Zobacz też: Jak odróżnić przeziębienie od alergii?

Miód spadziowy

Miód spadziowy powstaje z soku drzew buka, brzozy, świerka czy jodły i wykazuje działanie antyseptyczne, przeciwzapalne i wykrztuśnie. Dlatego też najczęściej jest zażywany w infekcjach górnych dróg oddechowych i w przeziębieniach.

Miód gryczany

Miód gryczany pozyskiwany jest na bazie nektaru gryki zwyczajnej i charakteryzuje się najciemniejsza barwa, przyjmując czasem nawet czarny kolor. Odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną, stad jest często stosowany w zapobieganiu i leczeniu schorzeń układu krążenia, zwłaszcza na tle miażdżycowym oraz przyspiesza gojenie ran. Dzięki sporej zawartości magnezu łagodzi stany nadmiernego napięcia nerwowego. Jest polecany osobom z anemią i osłabieniem organizmu, ponieważ zawiera żelazo i dużo witaminy C.

Miód rzepakowy

Miód rzepakowy powstaje z nektaru i pyłku kwitnącego rzepaku. Jest to najczęściej spotykany rodzaj miodu ze względu na duże uprawy rzepaku, przez co jest jednym z najtańszych miodów. Ma bardzo jasny słomkowy kolor, a po krystalizacji prawie biały. Zawiera między innymi magnez, bor, żelazo i potas. Ma wpływ na naczynia wieńcowe, przez co stosuje się go w profilaktyce nadciśnienia. Ze względu na wysoką zawartość glukozy nie powinien być spożywany przez chorych na cukrzyce.

Miód akacjowy

Miód akacjowy produkowany jest przez pszczoły w czasie kwitnienia robinii akacjowej i jest najsłodszy wśród miodów. Odżywia i regeneruje nasz organizm w stanach zmęczenia umysłowego i fizycznego. Jest także ceniony jako środek wspomagający leczenie stanów zapalnych górnych dróg oddechowych.

Miód lipowy

Miód lipowy jest pozyskiwany z nektaru lipy drobnolistnej i szerokolistnej. Ma wysoką aktywność antybiotyczną i pomaga w ostrych i przewlekłych chorobach przeziębieniowych, anginach, zapaleniu zatok, oskrzeli, w chorobach dróg moczowych, schorzeniach reumatycznych, nerwicach oraz w problemach z zasypianiem i w sytuacjach długiego i silnego stresu.

Miód wrzosowy

Miód wrzosowy zawiera olejki eteryczne, przez co ma mocny zapach i smak. Stosowany jako lek przy przeziębieniach ma właściwości antywirusowe i antybakteryjne. Ma właściwości rozgrzewające, jest polecany w stanach grypowych. Świetnie sprawdza się w chorobach oczu, przewodu pokarmowego, serca i układu krążenia.

Miód wielokwiatowy

Miód wielokwiatowy jest najmniej kaloryczny i zarazem jest jednym z najbardziej popularnych miodów. Stosuje się go jako naturalny antybiotyk, który hamuje rozwój niepożądanych bakterii. Sprawdza się w profilaktyce chorób serca, problemach z wątrobą i funkcjonowaniu układu pokarmowego.

Miód to naturalny środek na odporność

Kluczowym składnikiem miodu, prócz cukrów i białek, są roślinne polifenole o właściwościach antyoksydacyjnych. Stres oksydacyjny, którego mechanizmy ograniczające znacznie słabną na skutek starzenia, odpowiada za wiele chorób przewlekłych. Układ immunologiczny również jest narażony na stres oksydacyjny, jednak innymi drogami niż pozostałe tkanki. W procesie odpowiedzi na infekcje dochodzi do uwolnienia znacznych ilości reaktywnych form tlenu, których zadaniem jest uszkodzenie patogenów. Jednak w trakcie takiego „wybuchu” może dojść do uszkodzenia samych komórek odpornościowych. Zaburzenia kontroli całego zjawiska, które są związane ze starzeniem, znacznie zwiększają takie ryzyko. Antyoksydanty zabezpieczają nasz organizm przed tymi zdarzeniami.

Jednak odporność to nie tylko układ odpornościowy! Nasz organizm, a zwłaszcza jelito, zasiedlany jest przez znaczne ilości bakterii niewywołujących chorób. Cały ich zbiór nazywany jest „mikroflorą fizjologiczną”. Bakterie te nie tylko chronią układ pokarmowy przed infekcjami bakteriami patogennymi, ale także oddziałują bezpośrednio z komórkami ludzkimi. Prócz regulacji struktury i funkcji nabłonka jelita, bakterie te mogą – poprzez wydzielanie odpowiednich czynników – wpływać na nadrzędną rolę układu nerwowego i tą drogą regulować układ immunologiczny. Jednak metabolity wydzielane przez bakterie również oddziałują bezpośrednio na komórki układu odpornościowego znajdujące się w tkance błony śluzowej. Właściwy stan mikroflory wpływa więc na działanie całego układu. Związki chemiczne obecne w miodzie należą do prebiotyków – substancji wpływających pozytywnie na rozwój mikroflory. Należą do nich już wspomniane antytoksydanty, które chronią bakterie. Prócz tego w miodzie znajdują się również liczne kwasy organiczne, które stanowią dla bakterii źródło węgla.

Miód stymuluje układ immunologiczny

Przeprowadzano również badania dotyczące wpływu miodu na procesy nowotworowe. Wyniki sugerują, że produkt ten hamuje rozwój nowotworów na każdym etapie: inicjacji, progresji i przerzutu. Prócz stymulowania układu odpornościowego wykazano, że miód wspomaga mechanizmy komórkowe zabezpieczające je przed nowotworowe, a potencjał ten jest zależny od pochodzenia danego miodu. 

Bibliografia:
Jagiełło, J., Kołeczek, E., Horochowska, M., Zdrojewicz, Z. and Głowaczewska, A., 2018. Bursztynowe źródło zdrowia–zastosowanie miodu we współczesnej medycynie.